KACZYNOS (KATZNASE)

Miejscowość położona na obszarze Małych Żuław Malborskich, w północno-zachodniej części gminy, oddalona o ok. 3 km od wsi Stare Pole i 9 km od miasta Malbork. Odnowiony akt lokacyjny w 1367 roku nadał wielki mistrz Winrich von Kniprode. Wymieniane są dawne nazwy osady: Kacznase, Caczinnase, Kaczennase. W okresie przedwojennym, w Katznase duży majątkiek ziemski posiadała rodzina Zimmermannów, a w latach 20. XX wieku istniała tam hodowla zwierząt Herrna Adolfa Zimmermanna.

Budowle sakralne i nekropolie

Kościół ewangelicki w Kaczynosie został zbudowany w 1706 roku i przeniesiony w roku 1984 do Elbląga. Poprzedzała go prawdopodobnie budowla wzniesiona przed 1626 rokiem. Była to konstrukcja ryglowa, wypełniona cegłą, zbudowana na planie prostokąta, bez wieży, z zakrystią od południa i przedsionkami od północy i zachodu. Wnętrze posiadało barokowe wyposażenie, a strop pokryty był polichromią z II poł. XVIII wieku, przedstawiającą "Sąd Ostateczny". Wielka powódź na Żuławach, jaka miała miejsce w 1888 roku zniszczyła obiekt. W 1907 roku, pod nadzorem Bernharda Schmida, zrekonstruowano kościół, przesuwając go bardziej na południe. Od strony zachodniej, w dach wbudowano wieżę oraz zastąpiono stary przedsionek nowym. Poprzedni powędrował do Malborka i został dostawiony do jednego z budynków przedzamcza- stajni pocztowej. Po II Wojnie Światowej kościół służył jako magazyn i obora dla owiec i z roku na rok ulegał dewastacji. W latach 80. XX wieku postanowiono uratować zdewastowany obiekt i od 1984 roku, pod patronatem bł. Doroty z Mątowów stoi on na ul. Rawickiej w Elblągu.

W środkowej części wsi, po zachodniej stronie drogi zlokalizowany był cmentarz ewangelicki. Prawdopodobnie w okolicy cmentarza, blisko posiadłości Zimmermannów, stał pierwotnie wyżej wymieniony kościół.

Zabudowa

Dawny dom (dworek) należący do Zimmermannów usytuowany jest w centrum wsi, w bliskiej odległości od miejsca dawnego cmentarza ewangelickiego. Jest to konstrukcja murowana, znacznie zniekształcona powojennymi remontami, z szerokim, piętrowym ryzalitem, odrestaurowana w 2010 roku. W latach 20. XX wieku budynek był własnością Herrna Adolfa Zimmermanna- właściciela hodowli zwierząt w Kaczynosie.

DALEKO OD ŻUŁAW