2020-08-08. POCHYLNIE KANAŁU ELBLĄSKIEGO

⇤⇥ 91 km

Rok 2017: „Ostatni dzień wakacji, kierunek Nowa Wieś Cierpkie, odjazd z Malborka- godzina 6:56 i dwa wydrukowane przez kasjerkę bilety na pociąg POLREGIO”. Tak zaczynała się wycieczka w kierunku Kanału Elbląskiego, która ze względu na brak wolnych miejsc na rowery nie doszła jednak do skutku. Człowiek staje się mądrzejszy po fakcie i gdyby dziś doszło do takiej sytuacji, nasza reakcja byłaby zupełnie inna i niezależnie od tego, czy z biletami, czy bez nich, zamiast wycieczki „Wielkie Żuławy Malborskie i most na Wiśle cz. II”, byłaby ta zaplanowana- na pochylnie.

Kanał Elbląski, zwany też Oberlandzkim (Oberländischer Kanal) lub Ostródzko-Elbląskim bądź Elbląsko-Ostródzkim jest żeglownym kanałem wodnym usytuowanym w województwie warmińsko-mazurskim, w mezoregionach Żuław Wiślanych i Pojezierza Dzierzgońsko-Morąskiego. Długość głównego szlaku wodnego, do którego zaliczamy śluzy, pochylnie, kanały i jeziora wynosi ok. 128 km, a wraz z odgałęzieniami prawie 152 km. Część kanału od jez. Druzno do Jeziora Drwęckiego nosi nazwę Kanału Elbląskiego, od śluzy Miłomłyn do jez. Jeziorak nazywana jest Kanałem Iławskim, a od Ostródy do jezior: Szeląg Wielki i Szeląg Mały to Kanał Ostródzki. W 1978 r. część Kanału Elbląskiego uznano za zabytek techniki, natomiast w 2011 r. został on wpisany na listę pomników historii. Oficjalnie kanał został oddany do użytku w 1862 r., a nad projektem i realizacją czuwał Georg Jacob Steenke.

Najbardziej interesującym odcinkiem Kanału Elbląskiego jest ok. 15 km fragment od jez. Druzno do Buczyńca, gdzie jednostki pływające przemieszczają się za pomocą pochylni, których zadaniem jest niwelowanie różnicy poziomów. Pochylnia to zaawansowany zespół urządzeń hydrotechnicznych, do których między innymi zaliczamy: maszynownię z turbiną lub kołem wodnym, rurociąg mający za zadanie doprowadzić wodę do koła wodnego lub turbiny, kanał obiegowy oraz koła linowe z filarami. Statki przetaczane są po szynach, za pomocą stalowych lin, na specjalnie przygotowanych do tego celu platformach (wózkach). 5 pochylni Kanału Elbląskiego zlokalizowanych jest na odcinku 9,6 km (Całuny, Jelenie, Oleśnica, Kąty, Buczyniec). Różnica wysokości między jez. Druzno, a pochylnią Buczyniec wynosi blisko 100 m.

Dwójkowa, sobotnia wycieczka biegnąca wzdłuż Kanału Elbląskiego prowadziła przez kilkadziesiąt miejscowości, w pierwszej części przez Żuławy, a w dalszej dawnym Oberlandem. Oprócz pięciu pochylni Kanału Elbląskiego, w żuławskiej części zatrzymywaliśmy się między innymi przy cmentarzu w Jasionnie, zabytkowym moście i kościołach w Jeziorze oraz nad rzekami: Tiną, Balewką i Dzierzgoń. Na całej trasie towarzyszyły nam bociany, po których widać było, że gorączka im również nie sprzyja. Organizm ludzki domagał się cały czas płynów, więc otwarte sklepy na wsiach były dla nas wybawieniem.

Zobacz również:

• 14.08.2020. Wielkie Żuławy Malborskie i most na Wisle, cz. IV
• 18.07.2020. Nad Tugą i Świętą

• Powrót do poprzedniej strony

DALEKO OD ŻUŁAW