GRABINY ZAMECZEK (HERRENGREBIN)

Miejscowość położona na Żuławach Gdańskich, w północnej części gminy, oddalona o ok. 4 km od wsi Suchy Dąb i 7 km od miasta Pruszcz Gdański. Wzmiankuje się o istnieniu osady w 1273 roku. Po przejęciu terenów przez zakon krzyżacki, po roku 1308 założono wójtostwo, które obejmowało: Grabiny, Grabiny Duchowne, Grabińskie Pole, Grabiniec oraz części wsi: Trutnowy, Osice, Ostrowite i Wróblewo. W czasach krzyżackich istniał tu ośrodek zarządzania Żuławami Steblewskimi. W 1347 roku przez Motławę przeprowadzono kanał rzeki Kłodawy do nawadniania fos zamkowych i uruchomienia młyna zamkowego. W 1465 roku Grabiny, jak i resztę Żuław Gdańskich spalono, a od roku 1466 tereny obecnej wsi były oddawane w dzierżawę, W 1832 roku majątek był w rękach prywatnych.

Zamki

Zamek krzyżacki w Grabinach Zameczku został zbudowany na początku XV wieku, w pobliżu rzeki Motławy i nad kanałem Kłodawy. Wielokrotnie niszczony i odbudowywany zatracił swą pierwotną formę architektoniczną. W 1347 roku zakończono prace związane z przeprowadzeniem kanału Kłodawy i uruchomiono młyn zamkowy. Na początku XV wieku, pod kierownictwem budowniczego Mikołaja Fellensteina z Malborka, wzniesiono tu nowy zamek. Była to konstrukcja zbudowana na planie prostokąta z basztą, murem obronnym i fosą zasilaną z Kłodawy, która biegła nad Motławą tworząc akwedukt. W 1459 roku zamek został zburzony i na początku XVI wieku odbudowany. W tym okresie został założony też ogród przy zamku. Kolejne zniszczenia zamku miały miejsca podczas wojny trzynastoletniej, wojen szwedzkich i powodzi. Około połowy XVII wieku część budowli zaadaptowano na kaplicę. Na początku XIX wieku rozebrano część budynków, a następnie zbudowano stajnię i oborę. W latach 1968-1969 obiekt przeszedł prace remontowe, a w późniejszym czasie rozebrano pozostałości murów obronnych.

Pozostałości zamku krzyżackiego w Grabinach Zameczku zlokalizowane są u ujścia Kłodawy do Motławy, na wzniesieniu. Budynek od strony północnej jest w stanie ruiny. Część południowa została zaadaptowana na mieszkania. W skrzydle północnym, w piwnicach widoczne są arkadowe przejścia. W części środkowej mieści się użytkowana kaplica pw. św. Anny i Joachima. Całość jest otynkowana. Od strony południowo-zachodniej znajduje się ceglana, nieotynkowana brama z kamiennym herbem Gdańska. Wjazd na dziedziniec nowszą, ceglaną bramą, usytuowany jest od strony wschodniej. Obiekt otoczony jest parkiem.

DALEKO OD ŻUŁAW