MIKOSZEWO (NICKELSWALDE)

Miejscowość położona na granicy Wielkich Żuław Malborskich i Mierzei Wiślanej, przy ujściu Wisły do Zatoki Gdańskiej i drodze wojewódzkiej nr 501, na szlaku ŻKD, oddalona o ok. 9,5 km od wsi Stegna i 16,5 km od miasta Nowy Dwór Gdański. Mikoszewo posiada połączenie promowe z Wyspą Sobieszewską do Świbna. Wieś została założona w II poł. XIV wieku jako wieś rybacka, później stopniowo przekształcana. Nazwa Nickelswalde podobno wywodzi się od bogatego gbura Nickela. W XVII wieku na zalewowe tereny przybyli koloniści olęderscy, którzy w porozumieniu z władzami, na terytorium Nehrung, które obejmowało między innymi dzisiejsze miejscowości: Nickelswalde (Mikoszewo), Pasewark (Jantar), Prinzlaff (Przemysław) i Schönbaum (Drewnica), zaczęli zakładać wsie, osuszając stopniowo zalane tereny. Wielka powódź z 1888 roku, doprowadziła w roku 1895 do celowego przekopania Wisły na odcinku 7100 m, pomiędzy Świbnem, a Mikoszewem, tworząc po zachodniej stronie nowego ujścia Wisły sztuczną wyspę zwaną Wyspą Sobieszewską. Efektem był również podział terytorium Nehrung na Alte Binnenehrung i Neue Binnenehrung oraz odcięcie południowo-zachodniej części Mikoszewa.

W roku 1896 do Mikoszewa zawitał Prinz Albrecht- członek rodziny cesarskiej, który udając się na najwyższą wydmę, podziwiał nowy przekop. Dla upamiętnienia tego wydarzenia, w miejscu tym postawiono pamiątkowy kamień, a wzgórze nazwano Prinz Albrecht Berg. Obecnie głaz znajduje się w innym miejscu.

Budowle sakralne i nekropolie

Drewniana dzwonnica w Mikoszewie stojąca w zachodniej części wsi, przy głównej drodze, na terenie cmentarza ewangelickiego, została zbudowana w 1890 roku i jest pozostałością dawnego, ryglowego kościoła ewangelickiego. W 2012 roku zakończono remont obiektu, który obejmował między innymi: konserwację, uzupełnienie i wymianę uszkodzonych elementów drewnianych, naprawę pokrycia dachowego i montaż instalacji przeciwpożarowej.

Dzwonnica w Mikoszewie jest dwukondygnacyjną, czworoboczną, drewnianą konstrukcją słupową, zbudowaną na planie prostokąta i oszalowaną pionowo. W dolnej części budowli, z dwóch stron znajdują się prostokątne wrota, Górna część budowli- wtopiona w podstawę, nakryta jest dwuspadowym dachem. Z każdej ze stron umieszczono kwadratowe okna oraz jedno małe, półokrągłe okienko od strony cmentarza.

Domy podcieniowe

Dom podcieniowy (przy wale wiślanym) w Mikoszewie oddalony jest kilkadziesiąt metrów od głównej drogi i został zbudowany (wg przypuszczeń jego właścicieli) na początku XIX w. (w 1800 lub 1805 r.), choć wymieniana jest też data wcześniejsza. Jest to konstrukcja drewniana, z głęboką wystawką wspieraną przez 6 kolumn. Szczyty głównej części budynku oraz podcienia są oszalowane pionowo. Wyróżniającym się elementem domu są barokowe oprawy okien. Budynek pochodzi z zagrody olęderskiej. W przeszłości, w domu tym zatrzymała się żona Fryderyka Wilhelma III- królowa Luiza, uciekająca przed Napoleonem z Berlina do Królewca. W roku 2015 rozpoczął się generalny remont zabytku.

Dom podcieniowy w Mikoszewie usytuowany jest w centrum wsi, przy głównej drodze i pochodzi z XIX wieku. Jest to konstrukcja drewniana, stojąca na murowanym fundamencie. Płytką, umieszczoną od frontu wystawkę, wspierają 4 drewniane kolumny toskańskie, stojące na murowanej podstawie. Szczyty głównej części budynku oraz podcienia są oszalowane pionowo.

Pozostała zabudowa

W centrum wsi, przy głównej drodze znajduje się odnowiony, drewniany budynek dawnej karczmy.

W południowej części wsi, przy drodze do Drewnicy, stoi zagroda z drewnianym i otynkowanym budynkiem mieszkalnym, z facjatami oraz gankiem. Dom od przylegającej obory odizolowany jest ścianą ogniową. Drugi ze szczytów jest oszalowany pionowo.

DALEKO OD ŻUŁAW