2015-06-13. Z PERSPEKTYWY WODY: ŚWIĘTA-TUGA

Marynowy-Nowy Dwór Gdański-Tujsk

Tuga i Święta, to dwie żuławskie rzeki, które tak właściwie stanowią jeden ciąg wodny, podzielony jakby sztucznie, na południowym skraju Nowego Dworu Gdańskiego, w miejscu usytuowania mostu dawnej kolejki wąskotorowej. Święta - Tuga swe źródła bierze z okolic Cypla Mątawskiego i płynie w kierunku północnym przez gminy: Miłoradz, Malbork, Nowy Staw, Nowy Dwór Gdański i Stegna, gdzie znajduje swe ujście w rzece Szkarpawie.

Wzorując się na przedwojennych mapach, rzeka na poszczególnych odcinkach przybiera różne nazwy i tak: od Cypla Mątawskiego do Tralewa- Wielka Święta, od Tralewa do Nowego Stawu- Szeroka Święta, od Nowego Stawu do Nowego Dworu Gdańskiego- Święta i od Nowego Dworu Gdańskiego do ujścia w Szkarpawie- Tuga. W Nowym Stawie rzeka łączy się z Małą Świętą. W północnej części Nowego Dworu Gdańskiego, poprzez pozostałości XIX-wiecznej, ceglanej śluzy, styka się z wyschniętym Kanałem Wiślano-Zalewowym, który przez rzekę Linawę uzyskuje połączenie z Wisłą. Za Żelichowem Tuga płynie przez gminę Stegna i łączy się z Kanałem Młyńskim, a ten z Kanałem Drzewnym i Tugą Dolną (Starą Tugą). Kanał Drzewny wpływa do Zalewu Wiślanego, natomiast Stara Tuga, blisko ujścia do Szkarpawy łączy się z Tugą.

Kajakiem w przeszłości pływałem już po jeziorach, więc nie była to dla mnie nowość. Nowością za to był spływ rzeką i to w dodatku żuławską. Rozpoczęliśmy małą grupką z okolic wsi Marynowy, od mostu drogowego na Świętej. Każdy z nas miał swój kajak, więc nie byliśmy od siebie uzależnieni. Pierwszy odcinek od razu odkrył piękno przyrody. Korytarz wodny wyznaczany przez rosnącą na brzegach trzcinę oddzielał nas całkowicie od lądu. Kwitnące na wodzie grzybienie białe, zwane nenufarami lub liliami wodnymi oraz grążele żółte, dodawały uroku na całej trasie spływu. Po 3 km dopłynęliśmy do mostu dawnej kolejki wąskotorowej, gdzie Święta zmienia nazwę na Tuga. Płynąc zakolami przez centrum Nowego Dworu Gdańskiego, mogliśmy podziwiać nie tylko uroki przyrody, lecz również zabytki miasta. Roślinność zarastająca dno rzeki, na płytkiej wodzie utrudniała nieco wiosłowanie. Mijając zachowany przyczółek mostu Stobbego, jego dawną fabrykę wódek i likierów, budynki, w których mieści się Starostwo Powiatowego i Żuławski Ośrodek Kultury, dotarliśmy do dawnego mostu zwodzonego, gdzie chwilę odpoczęliśmy. W północnej części miasta przepłynęliśmy obok domu podcieniowego, a następnie sam podpłynąłem pod pozostałości ceglanej śluzy, za pomocą której Tuga dawniej połączona była z Kanałem Wiślano-Zalewowym. Opuściliśmy Nowy Dwór Gdański, mijając dawny most obrotowy kolejki wąskotorowej. Od tego miejsca starałem skupić się bardziej na otaczającej wodę przyrodzie. Przed 11. km spływu znaleźliśmy się w Cyganku. Z wody widać było kościół greckokatolicki i trochę mniej widoczny dom podcieniowy. Mijając 14. km, za zakolem wyłonił się most drogowy (dawniej zwodzony), a w jego pobliżu czekający na nas Artur, któremu należą się szczególne podziękowania.

Zobacz również:

• 20.06.2015. V jubileuszowy rajd "Pamiętajmy o Schulzu"
• 06.06.2015. Z bliska i z daleka

• Powrót do poprzedniej strony

DALEKO OD ŻUŁAW