MARYNOWY (MARIENAU)

Miejscowość położona na obszarze Wielkich Żuław Malborskich, w południowej części gminy, oddalona o ok. 5,5 km od miasta Nowy Dwór Gdański. Akt lokacyjny dla Mergenow, w roku 1321 nadał wielki mistrz Werner von Orseln.

Budowle sakralne i nekropolie

Pierwszy kościół katolicki w Marynowach został wzniesiony w I połowie XIV wieku. Po rozbudowie w latach 1637 i 1647 była to masywna budowla o dwóch zakrystiach i drewnianej dzwonnicy. W XIX wieku kościół był kilkukrotnie przebudowywany, między innymi nawa główna. W 1869 roku usunięto będącą w złym stanie wieżę, a nową wzniesiono w latach 1872-1873.

Kościół pw. św. Anny w Marynowach jest konstrukcją ceglaną, zbudowaną na planie prostokąta, orientowaną, jednonawową, z murowano-drewnianą wieżą od zachodu. Do ściany północnej dobudowana jest zakrystia, a do południowej kruchta o blendowo-sterczynowym szczycie. Do ściany zachodniej przylega masywna wieża o murowanej podstawie. Jej część drewnianą- oszalowaną pionowo, przykrywa dach, w który wtopiona jest sygnaturka zwieńczona chorągiewką z datą 1872-1927. Ściany budowli wzmocnione są przyporami.

Przy kościele usytuowany jest cmentarz, na którym znajdują się piaskowcowe stele, żeliwne krzyże i cippus. Jedna ze stel- Christine Gertrude Lietz, pochodzi z XIX wieku i należy do najpiękniejszych stel na Żuławach. Górna jej część zawiera wizerunek putta, dolna- czaszkę i kości. Rodzina Lietz należała do jednych z najbogatszych właścicieli gospodarstw w Marynowach.

We wschodniej części wsi, w drzewach i zaroślach zlokalizowany jest cmentarz, który związany był z ceglanym kościołem ewangelickim z 1888 roku, w późniejszym czasie rozebranym.

Domy podcieniowe

Dom podcieniowy nr 19 w Marynowach został zbudowany w 1803 roku przez Petera Loewena dla Johana Jacoba Ziemera. Jest to konstrukcja drewniana, stojąca na ceglanej podmurówce, z głęboką, ryglową- umieszczoną od frontu i wypełnioną żółtą cegłą wystawką. Wspiera ją 10 drewnianych kolumn z głowicami jońskimi, stojących na ceglanych podstawach. Szczyty zasadniczej części budynku stanowią również konstrukcje ryglowe. Dom dodatkowo wyróżnia się bogato dekorowaną stolarką drzwiową oraz inskrypcjami budowniczego na nadprożu i belce wystawki. Obiekt w roku 2012 przeszedł gruntowny remont i udostępniony jest do zwiedzania.

Dom podcieniowy nr 46 w Marynowach został zbudowany w 1804 roku przez Hermanna Hekkera dla Jacoba Dircksena. Jest to konstrukcja drewniana, stojąca na ceglanej podmurówce z głęboką, ryglową- umieszczoną od frontu i wypełnioną żółtą cegłą wystawką. Wspiera ją 10 drewnianych kolumn stojących na kamiennych podstawach. Szczyty zasadniczej części budynku są oszalowane pionowo. Dom dodatkowo wyróżnia się dekorowaną stolarką drzwiową oraz inskrypcją na belce wystawki.

Dom z przeszklonym podcieniem w Marynowach został zbudowany w 1773, a następnie przebudowany w roku 1939. Jest to konstrukcja drewniana, stojąca na kamiennej podmurówce z ryglową- wypełnioną żółtą cegłą wystawką. Ściany zasadniczej części budynku są oszalowane pionowo. Ryglową, umieszczoną od frontu i wypełnioną żółtą cegłą wystawkę wspiera 6 kolumn. Na szczycie wystawki widnieją dwie daty informujące o wybudowaniu i przebudowie domu.

Pozostała zabudowa

W południowej części wsi przy ul. Podcieniowej stoi murowany, otynkowany dom mieszkalny, który dawniej posiadał podcień. Godne uwagi są murowano-drewniane filarki umieszczone na szczytach budynku. Dom wchodzi w skład gospodarstwa, z którego zachowały się ceglane budynki i fragment bramy.

DALEKO OD ŻUŁAW