2015-05-24. DOOKOŁA DĄBRÓWKI

Malbork-Nowa Wieś Malborska-Lipowiec-Dąbrówka Malborska-Koślinka-Pietrzwałd-Barlewice-Sztum-Koniecwałd-Gronajny-Malbork

⇤⇥ 38 km

Po piątkowym spacerze obrzeżami południowego Malborka postanowiłem zapuścić się nieco głębiej, tym razem rowerem, na drugą w tym roku odskocznię od Żuław, czyli Powiśle. W ten sposób znalazłem sobie alternatywę na takie dni jak ten, kiedy mogę sobie ruszyć w inną stronę niż zazwyczaj.

Temperatura za oknem ponad 20 stopni, piękne słońce i myśl, że na polach wszystko kwitnie. Czy coś więcej, oprócz roweru jeszcze potrzeba? Niespełna 40 km trasa wiodła przez Nową Wieś, Lipowiec (Lipki), Dąbrówkę Malborską, Koślinkę, Pietrzwałd, Sztum, Koniecwałd i Gronajny.

Wyruszyłem z os. Południe, nieco okrężną drogą do Nowej Wsi Malborskiej. Po lewej stronie drogi prowadzącej do Dzierzgonia znajduje się zarośnięty cmentarz ewangelicki. Wiosna, w stanie zaawansowanym nie jest odpowiednią porą na oględziny takich miejsc, choć w przeszłości teren był odchwaszczany. Po chwili postoju, bez wchodzenia w ten busz, ruszyłem do Lipowca, mijając w oddaleniu ok. 100 m od polnej drogi, kolejny cmentarz o podobnym wyglądzie. Po 40 minutach wycieczki miałem zwiedzone z oddali dwie kępy drzew i zrobione jedno zdjęcie, co trochę mnie zniechęciło. Dalsza część drogi była już jednak o wiele przyjemniejsza i z minuty na minutę robiło się coraz ciekawiej. Polnymi drogami, czasem o dość mocnych wzniesieniach, wraz z zapachem kwitnącego rzepaku, dojechałem do wsi Dąbrówka Malborska i zatrzymałem się przy kościele, którego wnętrze miałem okazję zwiedzić w 2013 r. Świątynia zbudowana została w latach 1802-1803 na miejscu poprzednich kościołów: średniowiecznego, następnie murowanego z 1647 r. i ryglowego z r. 1660. Zniszczony przez Szwedów obiekt stał do początku XIX w. W 1802 r. ks. Xaver Machorski podjął decyzję o budowie nowego kościoła. Zakrystię i kruchtę dobudowano w 1878 r., wschodni szczyt przebudowano w r. 1928, a kolejnego remontu dokonano w r. 1959. O tej historii informuje nas szczyt wschodni z trzema datami: 1803, 1928 i 1959. XVII-wieczny ołtarz główny pochodzi prawdopodobnie z braniewskiego kościoła i zawiera dwa obrazy: mniejszy, przedstawiający Koronację Marii i centralny, przedstawiający Grupę Ukrzyżowania. Obok kościoła stoi drewniana dzwonnica, a na cmentarzu przykościelnym znajduje się kilka starszych nagrobków.

Wyruszyłem w dalszą drogę, zatrzymując się przy cmentarzu, przed którym stoi kapliczka z 1902 r., a następnie po przecięciu linii kolejowej nr 9 Gdańsk-Warszawa, zatrzymałem się nad jeziorem Dąbrówka, które w blasku słońca wyglądało cudownie.

W Koślince zwiedziłem wzgórze cmentarne, gdzie zachowało się kilka nagrobków. Jedna z tablic informuje o istnieniu w tym miejscu drewnianego kościoła (1319-1647). Obecnie stoi tu drewniany krzyż.

Z Koślinki, polnymi drogami dojechałem do Pietrzwałdu, by zwiedzić tam kościół. Drzwi zamknięte na głucho, więc pozostało mi obejść go dookoła. Kościół został opisany w r. 1647 i miał wówczas uszkodzoną, drewnianą wieżę, trzy stare ołtarze i trzy dzwony. W 1888 roku stojącą od zachodu wieżę rozebrano. Najstarszy, a zarazem najciekawiej ukształtowany jest szczyt wschodni, z oknami, fryzem i sterczynami. W 1914 r. runęła ryglowa część zachodnia budowli, którą odbudowano cegłą w latach 1921-1922.

Z Koślinki udałem się do Barlewic, gdzie miałem zamiar zobaczyć dwa budynki, ale pierwszy z nich zasłonięty był roślinnością oraz innymi zabudowaniami, natomiast drugi- wydaje mi się, że przysłonięty był moją własną ślepotą .

Barlewice sąsiadują z miastem Sztum, które zwiedzałem już wcześniej. Podjechałem jednak pod zamek, dwa kościoły, cmentarz, wieżę ciśnień i dwa jeziora: Barlewickie i Zajezierskie. Zrobiłem kilka zdjęć, między innymi tablicy przytwierdzonej do dawnego kościoła ewangelickiego (obecnie Centrum Kultury Chrześcijańskiej), upamiętniającej tragiczną śmierć mistrza świata w lotach szybowcowych, nauczyciela i konstruktora Ferdynanda Schulza oraz Bruno Kaisera, którzy 16.06.1929 r., podczas lotu szybowcem "Marienburg" rozbili się na sztumskim rynku. Co roku przez członków Stowarzyszenia Aktywny Malbork organizowany jest rajd rowerowy "Pamiętajmy o Schulzu", którego tegoroczna data została wyznaczona na 20.06.2015 r.

W drodze powrotnej pierwszą miejscowością był Koniecwałd, ale nie miałem w planach zabudowań dworskich, lecz miejsce zaznaczone krzyżykiem na starych mapach. Przy drodze stoi krzyż, który może świadczyć o istnieniu w tym miejscu kościoła, obok charakterystyczny dla gminy Sztum kamień z tabliczką informacyjną, że to Rzeczpospolita i Koniecwałd, a kawałek dalej głęboka, prostokątna dziura w ziemi, z widocznymi, ceglanymi ścianami. Wyżej, do nagrobków nie udało się wejść ze względu na bujną roślinność.

Z Koniecwałdu, ubitymi, polnymi ścieżkami, gdzie z każdej strony dominował rzepak, dojechałem do Gronajn. Najpierw pod drewniany krzyż, a następnie na cmentarz- kolejny busz, na który nie dało się wejść. Miejsce te odwiedzałem już wcześniej, gdy nie było jeszcze tak zarośnięte. Gronajny były ostatnią miejscowością na szlaku do Malborka.

Zobacz również:

• 05.06.2015. Klucz Grünfelde i okolice
• 22.05.2015. Tam, gdzie kończą się Żuławy, a zaczyna Powiśle

• Powrót do poprzedniej strony

DALEKO OD ŻUŁAW