FAUNA I FLORA

Kraina pozbawiona lasów

Dęby, topole, jesiony, wiązy i graby porastały niegdyś żuławskie tereny nad rzekami i potokami, tworząc bujne lasy łęgowe. Po tych lasach pozostaje już tylko wspomnienie, gdyż obecnie Żuławy niemal całkowicie są ich pozbawione. Najstarszym skupiskiem drzew pozostałym po dawnym zalesieniu jest niewielki pas Lasu Mątawskiego rosnący w południowej części Żuław, w Widłach Wisły i Nogatu. W pozostałej część regionu, po dawnych lasach pozostały jedynie pojedyncze sztuki okazałych dębów. O istnieniu lasów na Żuławach świadczyć mogą nazwy niektórych miejscowości, jak np. Dąbrowa, Dębina, Suchy Dąb, Grabiny, Świerki, Brzózki. Główną przyczyną wycinki drzew była wysoka wartość użytkowa gleby rozpoznana przez człowieka. Drewno wykorzystywano na opał i jako materiał budowlany.

Brak lasów na Żuławach w pewnym stopniu rekompensują wierzby rosnące rzędami wzdłuż kanałów i rowów melioracyjnych oraz topole przy drogach. Wierzby stały się charakterystycznym elementem żuławskiego krajobrazu. Stanowią ochronę przed wiatrami, pełnią w pewnym stopniu rolę odwadniającą oraz oczyszczającą, gdyż wierzba ma bardzo duże zapotrzebowanie na pierwiastki, takie jak fosfor czy azot. W 1964 roku przystąpiono na Żuławach do realizacji planu regionalnego systemu zadrzewień. Pasy o szerokości kilkudziesięciu metrów, w odstępach kilku km, porastają brzegi Wisły. Skupiska drzew można spotkać również w okolicach Janowa i Kaczynosu, w zakolu Nogatu oraz na Żuławach Elbląskich, wzdłuż drogi, w pobliżu Markus.

Rezerwaty przyrody

"Las Mątawski"- rezerwat przyrody utworzony w 2005 r. z dwóch rezerwatów: "Mątowy" i "Las Łęgowy nad Nogatem", o powierzchni ponad 230 ha. Usytuowany jest w powiecie malborskim, gminie Miłoradz, w widłach Wisły i Nogatu. Porośnięty jest starodrzewiem liczącym ok. 160-170 lat. W drzewostan rezerwatu wchodzą takie gatunki jak: dąb szypułkowy, topola, jesion, wiąz pospolity, brzoza, grab, lipa i klon. Szczególną ochroną objęta jest grupa 12 białych topól zwanych Dwunastoma Apostołami.

"Jezioro Druzno"- rezerwat przyrody utworzony na Żuławach Elbląskich w 1966 roku, w gminach Elbląg i Markusy, o powierzchni ok. 3 tys. ha, w tym ok. 1,7 tys. ha wody. Rezerwat jest jednym z najbogatszych miejsc ptactwa wodnego w Polsce. Zamieszkują tutaj takie ptaki jak: wąsatka, brzęczka, łabędź, kaczka czernica, perkoz, czapla, żuraw, wąsatka i wiele innych.

"Ujście Nogatu"- rezerwat przyrody utworzony w 2001 roku, o powierzchni 356,72 ha, położony na terenie gmin: Elbląg i Tolkmicko. Ochronie podlega fauna ptaków wodno-błotnych (lęgowych i migrujących) oraz ich siedliska.

"Obszar chronionego krajobrazu rzeki Nogat"- rezerwat przyrody o powierzchni ponad 1,3 tys. ha obejmujący międzywale Nogatu z kompleksem łąk, pastwisk i szuwarów.

Na terenie Żuław Wiślanych, spotkać można wiele pomników przyrody, jak np.: 3 lipy w Nowym Stawie, dorodne dęby w Dębinie i Kończewicach, czy brzoza w Królewie.

Na podstawie źródeł:

• Jerzy Szukalski- "Żuławy Wiślane" (1975)

Zobacz również:

• Charakterystyka Żuław Wiślanych
  • Fauna i flora
  • Warunki klimatyczne
  • Wody powierzchniowe
• Literatura

• Powrót do poprzedniej strony

DALEKO OD ŻUŁAW